Η πρόσφατη επίσκεψη ενός πολυάριθμου κυβερνητικού κλιμακίου στη Χίο, στο πλαίσιο της εκδήλωσης για το Τοπικό Σχέδιο Ανάπτυξης, ανέδειξε κυρίως καθυστερήσεις και σημαντικά ζητήματα που αφορούν τα έργα υποδομής του νησιού, χωρίς ωστόσο να υπάρξουν σαφείς ανακοινώσεις για το αναπτυξιακό μέλλον της περιοχής. Η παρουσία 12 κυβερνητικών στελεχών, υπό την ηγεσία του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, Θόδωρου Κοντογιώργη, σηματοδότησε την έναρξη μιας προσπάθειας συνεργασίας μεταξύ κεντρικής διοίκησης και τοπικών αρχών, αλλά τα πρακτικά αποτελέσματα και οι δεσμεύσεις παρέμειναν ασαφή.
Καθυστερήσεις και Ανοιχτά Ζητήματα Υποδομών
Ο Υφυπουργός κ. Κοντογιώργης παραδέχθηκε τις καθυστερήσεις σε σημαντικά έργα υποδομής και υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να συζητήσει χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση τους, χωρίς όμως να παρουσιάσει συγκεκριμένες ημερομηνίες ή δεσμεύσεις. Ο ίδιος ανέφερε ότι το κυβερνητικό κλιμάκιο θα επιστρέψει σε έξι μήνες για να αξιολογήσει την πρόοδο και τα αποτελέσματα των συζητήσεων αυτών.
Παράλληλα, αναφορές όπως αυτές του κ. Ταχιάο για τα συμφέροντα που μπλοκάρουν το έργο επέκτασης του αεροδρομίου, η θετική εκτίμηση του κ. Κέλλα για την ολοκλήρωση του φράγματος μέσα σε 24 μήνες, και τα εύσημα του κ. Γραφάκου για τη διαχείριση αποβλήτων, δεν συνοδεύτηκαν από νέες, συγκεκριμένες ανακοινώσεις έργων ή αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Τοποθετήσεις Τοπικών Αρχών: Πίεση για Άμεσες Λύσεις
Η επίσκεψη συνοδεύτηκε από σαφείς και αιχμηρές παρεμβάσεις των τοπικών φορέων. Ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, με έμφαση στον εκσυγχρονισμό των λιμανιών των νησιών, τόνισε την ανάγκη άμεσης διάθεσης κονδυλίων και επισήμανε τα προβλήματα που «λιμνάζουν» χωρίς να λαμβάνουν επίλυση, παρά τη διάθεση χρηματοδοτήσεων.
Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Χίου, Γιάννης Μαλαφής, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο, ανέδειξε με λεπτομέρεια τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το νησί. Αναφέρθηκε στις εκτεταμένες ζημιές από την κακοκαιρία του Σεπτεμβρίου, που επηρεάζουν σημαντικά την αγροτική και εσωτερική οδοποιία, επισημαίνοντας ότι η άμεση αποκατάσταση είναι κρίσιμη για να μην χαθεί η παραγωγή της χρονιάς. Παράλληλα, στάθηκε στο πρόβλημα της γραφειοκρατίας και της δυσλειτουργίας των θεσμών, που επιβραδύνουν την απορρόφηση κονδυλίων.
Ναυτιλία και Εκπαίδευση
Ο Δήμαρχος υπενθύμισε ότι η Χίος, μαζί με τα Ψαρά και τις Οινούσσες, συνεισφέρει περίπου το 13% της εθνικής ναυτιλιακής δραστηριότητας, καλώντας για ενίσχυση της ναυτικής εκπαίδευσης ως βασικό αναπτυξιακό εργαλείο.
Δασικοί Χάρτες και Πολεοδομικά Προβλήματα
Ιδιαίτερα αιχμηρός ήταν ο κ. Μαλαφής για τους δασικούς χάρτες, που χαρακτηρίζουν περίπου το 80% του νησιού ως δάσος, περιορίζοντας την αγροτική και κτηνοτροφική χρήση γης, και δυσχεραίνοντας την ομαλή χρήση της ιδιωτικής περιουσίας. Έθεσε επίσης το πολεοδομικό αδιέξοδο λόγω της απουσίας πράξεων εφαρμογής, τονίζοντας ότι η αβεβαιότητα και οι δυσκολίες στην πολεοδομική οργάνωση αποθαρρύνουν τις επενδύσεις και συμβάλλουν στην πληθυσμιακή συρρίκνωση.
Χωροταξική Ανισορροπία και Κεντρική Διοίκηση
Κατέκρινε την κεντρική διοίκηση για τη μονομερή ενίσχυση της Μυτιλήνης ως διοικητικού κέντρου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, με αποτέλεσμα τη μεταφορά κρίσιμων υπηρεσιών και πόρων μακριά από τη Χίο. Τόνισε την ανάγκη δημιουργίας μόνιμου κυβερνητικού γραφείου στο νησί, ώστε να υπάρξει καλύτερος συντονισμός και παρακολούθηση των αναπτυξιακών προγραμμάτων, υπογραμμίζοντας ότι η επιτόπια γνώση και καθημερινή παρουσία είναι απαραίτητες για την επιτάχυνση των έργων.
Τα Μικρά Νησιά στο Προσκήνιο: Ψαρά και Οινούσσες
Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε και στα μικρά νησιά του Αιγαίου, τα Ψαρά και τις Οινούσσες, μέσω των τοποθετήσεων των Δημάρχων τους. Ο Κώστας Βρατσάνος (Ψαρών) κάλεσε την Πολιτεία να παρέμβει άμεσα, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση στα μικρά νησιά είναι κρίσιμη και μη αναστρέψιμη χωρίς συντονισμένη δράση. Επισήμανε την υποστελέχωση των δήμων, την υγειονομική ανεπάρκεια και την ακτοπλοϊκή απομόνωση, καθώς και τη διατήρηση του ΦΠΑ στο 24%, που αποτελεί σημαντικό πλήγμα για την τοπική οικονομία. Τόνισε ακόμα το δημογραφικό πρόβλημα ως την κύρια απειλή για το μέλλον τους.
Ο Δήμαρχος Οινούσσων, Γιώργος Δανιήλ, τόνισε την ανάγκη για πολιτική νησιωτικής αυτονομίας και στήριξης, με προτάσεις για νησιωτικές ρήτρες, ενεργειακή αυτονομία μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, και ενίσχυση της ναυτικής εκπαίδευσης. Παράλληλα, επισήμανε τα εμπόδια από θεσμικές ελλείψεις όπως ο μη εφαρμοζόμενος μειωμένος ΦΠΑ, οι περιορισμοί των δασικών χαρτών και η αυστηρή δόμηση σε ζώνες Natura, που απειλούν την επιβίωση των τοπικών κοινοτήτων.
Η Πολιτική Διάσταση και η Αναγκαιότητα Συγκεκριμένων Μέτρων
Την παρέμβαση των Δημάρχων ακολούθησε ο βουλευτής Χίου, Νότης Μηταράκης, ο οποίος ανέδειξε την ανάγκη σύνδεσης της εθνικής στρατηγικής με τις τοπικές ανάγκες του νησιού, προτείνοντας τέσσερις βασικούς πυλώνες ανάπτυξης: τον τουρισμό, τον πρωτογενή τομέα (με έμφαση στη μαστίχα), τη ναυτιλία και την εκπαίδευση-καινοτομία.
Η παρουσία έξι υφυπουργών και ισάριθμων γενικών γραμματέων στη Χίο κρίθηκε ως ένδειξη της κυβερνητικής βούλησης να δοθεί προτεραιότητα στα νησιωτικά ζητήματα. Ωστόσο, το βασικό ζητούμενο παραμένει η μετατροπή των λόγων σε πράξεις, με υλοποίηση συνεκτικού αναπτυξιακού σχεδίου που να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των μικρών νησιωτικών δήμων.
Συμπέρασμα: Η επίσκεψη του κυβερνητικού κλιμακίου στη Χίο ανέδειξε σαφώς τα χρονίζοντα προβλήματα και τις καθυστερήσεις, αλλά απέδειξε επίσης την ανάγκη για άμεση, οργανωμένη και στοχευμένη δράση με σαφή χρονοδιαγράμματα. Η Χίος, μαζί με τα μικρά νησιά της, αντιμετωπίζει πολύπλοκα αναπτυξιακά, χωροταξικά και κοινωνικά ζητήματα, που απαιτούν συντονισμένη προσπάθεια κεντρικής διοίκησης και τοπικής αυτοδιοίκησης, με διαρκή επικοινωνία και σαφείς δεσμεύσεις για την υλοποίηση των έργων που θα διασφαλίσουν ένα βιώσιμο μέλλον για τον τόπο.
